"Post-separation abuse", misbruik nà de scheiding
Een vorm van familiaal geweld die nog veel te weinig (h)erkend wordt.
Familiaal geweld is veel meer dan alleen fysieke mishandeling.
Dat is het eerste waar velen aan denken, maar het is maar 1 mogelijke vorm ervan.
Tijdens de relatie kan familiaal geweld al meerdere vormen aannemen: dwangcontrole, fysiek geweld, verbaal geweld, emotioneel misbruik, psychologisch misbruik, seksueel misbruik en financieel misbruik, ... Mensen kunnen creatief zijn in anderen kapotmaken...
Wanneer de relatie eindigt, stopt het misbruik vaak niet. Het misbruik gaat dan gewoon over naar een nieuwe vorm van misbruik die wordt aangeduid als “post-separation abuse”, misbruik na de scheiding. Ook dit is een vorm van familiaal geweld.
Als de relatie al getekend was door een drang naar controle en macht door een van de partners, dan vermindert die drang zeker niet door te scheiden. In tegendeel zelfs. Wie die drang heeft, geraakt de controle over zijn partner kwijt wanneer de relatie beëindigd wordt, maar die drang verdwijnt niet zomaar. Niemand verandert zomaar van persoonlijkheid. Het misbruik neemt gewoon een andere vorm aan.
Misbruik na scheiding overtreft zelfs vaak het geweld en misbruik dat slachtoffers al meemaakten toen ze nog samen leefden met de geweldpleger.
Ze leren hun ex eigenlijk pas echt kennen na de scheiding.
En nadat de relatie is beëindigd, richt de geweldpleger zijn aandacht op het kind (of de kinderen) om controle te blijven kunnen uitoefenen over zijn ex-partner en om de gezonde, beschermende ouder te blijven terroriseren.
Het kind wordt een pion in een niet-aflatende strijd tegen de gezonde ouder.
Wie is er het slachtoffer? Het kind en de gezonde ouder.
Maar die gezonde ouder geraakt meer en meer getraumatiseerd door het aanhoudende misbruik, manipulatie, gaslighting, machtsspelletjes, ...
Vaak is het trauma van nà de relatie (en het totale onbegrip van justitie en hulpverlening voor de situatie waarin ze zich bevinden) nog traumatiserender dan het misbruik van tijdens de relatie zelf. En de gezondheid van die ouder lijdt daaronder. Niet alleen emotioneel en mentaal, maar uiteindelijk ook lichamelijk.
Het slachtoffer is uiteindelijk twee maal slachtoffer. Slachtoffer van hun (ex-)partner én daarna van de systemen die geweld en (kinder)mishandeling een halt zouden moeten toeroepen maar dat niet doen.
Er zijn altijd 2 slachtoffers van dit soort misbruik: de ex-partner en het kind.
De maatschappij (inclusief justitie en hulpverlening) gaat er vaak verkeerdelijk van uit dat kinderen tùssen hun ouders in de knel zitten, maar dat is bij deze vorm van misbruik helemaal niet zo.
De beschermende ouder én het kind zitten sàmen in de knel.
Ze zitten samen in hetzelfde -weinig benijdenswaardige- bootje.
Eigenlijk zouden de alarmbellen al moeten afgaan bij de hoogconflictscheiding zelf.
Want elke hoogconflictscheiding heeft drie vaste componenten:
de behoefte van de misbruiker aan controle
de behoefte van de misbruiker om te "winnen" en
de wens van de misbruiker om de gezonde ouder te kwetsen of te straffen (omdat die hem verlaten heeft bijvoorbeeld.)
Maar gaan die bellen af? Neen. Er wordt vaak gedacht "ach, na X tijd zullen ze wel weer door 1 deur kunnen!".
En dat kan in veel gevallen wel zo zijn, maar niét in de gevallen waar er tijdens de relatie al een patroon van macht en controle was. Dat zou -in het belang van het kind- al van bij de hoogconflictscheiding moeten gedetecteerd worden en opgevolgd worden.
Want het grootste slachtoffer is, zoals steeds, het kind...
De Ace Study
Misbruik na de scheiding heeft niet alleen invloed op het slachtoffer zelf, wiens gezondheid, financiën, welzijn, ... eronder lijden. Het misbruik heeft ook rechtstreekse en langdurige effecten op kinderen, wat resulteert in hoge nadelige jeugdervaringen (ACE's, "Adverse Childhood Experiences").
"ACE's" is term die wordt gebruikt om elke traumatische gebeurtenis tijdens de kindertijd te beschrijven, zoals echtscheiding, geweld, emotioneel misbruik, verwaarlozing, middelenmisbruik of zelfs een omgeving die het gevoel van binding of stabiliteit van een kind ondermijnt.
De ACE's studie van The Center for Disease Control en Kaiser Permanente onderzocht de link tussen "ACE's" en gezondheidsproblemen op lange termijn van de respondenten. En de resultaten waren schokkend, op zijn zachtst gezegd.
Wie de publicaties wil inkijken, kan dat hier doen en in dit filmpje geeft kinderarts Nadine Burke uitleg over deze baanbrekende studie.
(Bron: Centers for Disease Control and Prevention)
De ACE-studie zou eigenlijk de bijbel moeten zijn voor rechters en andere professionals die belast zijn met de verantwoordelijkheid om te handelen in het belang van kinderen.
Maar alhoewel de resultaten van deze studie al bekend zijn van midden de jaren '90, is het alsof er in de praktijk zeer weinig naar gehandeld wordt... Ik vind dat persoonlijk bijzonder triest.
En zo blijven we mensen uit de rivier vissen in de plaats van te vermijden dat ze erin vallen.
(Beleidsmakers, jullie weten wat te doen en waarin te investeren!)
De enige "hulpbron" die eigenlijk nog beschikbaar is voor slachtoffers van misbruik na scheiding is uiteindelijk het familie- en jeugdrechtsysteem zelf (van rechters, bemiddelaars, advocaten, voogdijbeoordelaars, therapeuten, co-ouderschapsadviseurs en ouderschapscoördinatoren) en de instanties die hulp zouden moeten bieden aan kinderen in dergelijke situaties.
Het is ZO belangrijk voor diegenen in het familierechtsysteem en hulpverlening om kennis te hebben van misbruik na scheiding én om de signalen ervan te herkennen in hoogconflictscheidingen en bij strijd om het ouderlijk gezag, de kostenverdeling, de verblijfregeling, hobby's het kind, het weigeren van therapie of begeleiding aan het kind, ...
Hoe kunnen professionals dit type misbruik herkennen?
Wel... wie het zelf meegemaakt heeft, heeft een schat aan informatie over dit soort misbruik.
Goed naar slachtoffers luisteren, zou een goede stap zijn om de dynamiek te doorgronden...
Uiteindelijk willen we m.i. hetzelfde: dat familiaal en ander geweld en misbruik stopt en dat kinderen beschermd worden.
Maar wat we niet herkennen, meten, opvolgen en tegenhouden, blijft duren.
Ik zet alvast een paar tekenende kenmerken op een rijtje.
Contra-ouderschap i.p.v. co-ouderschap
De ene ouder ondermijnt de opvoedingscapaciteiten en beslissingen van de veilige ouder
Weigert of onthoudt toestemming en/of zorg voor de medische of therapeutische behoeften van het kind
Probeert tegengestelde waarden op te leggen aan het kind om de veilige ouder te gaan haten
Beschuldigingen van oudervervreemding/slecht ouderschap
Het kind bevoordeelt de veilige ouder en verwerpt de misbruikende ouder, wat leidt tot valse beschuldigingen van vervreemding
Oudervervreemdingsclaims worden ingediend tegen de veilige ouder als een juridische strategie om twijfel te zaaien over diens geloofwaardigheid
Geldige claims van misbruik worden door de misbruikende ouder bestempeld als vervreemding door de beschermende ouder (en ze worden gezien als een uitloper van de hoogconflictscheiding)
Valselijke beschuldigingen van slecht of nalatig ouderschap aan het adres van de beschermende ouder
Kindermishandeling of verwaarlozing
De onveilige ouder stelt kinderen bloot aan onveilige inhoud, situaties of mensen (wat -terecht- bezorgdheid en angst creëert bij de veilige ouder)
Gebruikt emotioneel of ander geweld, intimidatie, bedreigingen, manipulatie en spot om gehoorzaamheid van de kinderen te verkrijgen
Misbruikende ouder plaatst zijn eigen behoeften boven de behoeften van het kind
Isolatie
De ouder verspreidt leugens en geruchten bij familie, vrienden, leraren en gemeenschapsrelaties om de veilige ouder in diskrediet te brengen en hun reputatie te schaden
Hangt een omstandig vals verhaal op en projecteert hun eigen eigenschappen op de veilige ouder om die veilige ouder in diskrediet te brengen
Belemmert de sociale interactie van het kind om de controle te behouden
Intimidatie en stalking
Stuurt de gezonde ouder (soms een overweldigend aantal) e-mails, telefoontjes en manipulatieve, bedreigende en beledigende berichten
Controleert verblijfplaats, sociale interacties, sociale media, enz. via apparaten, online communicatietools of spyware
Terroriseert en intimideert veilige ouders met bedreigingen die onder de radar van het gerecht blijven
Juridisch misbruik
Misbruik van gerechtelijke procedures om de financiële en emotionele middelen van de veilige ouder te controleren, hem lastig te vallen, te intimideren, te dwingen om procedures te voeren en hem uit te putten
Negeert gerechtelijke bevelen en vonnissen, doet valse aangiftes, veroorzaakt opzettelijk vertragingen in gerechtelijke procedures en uit juridische dreigementen om macht en controle over de veilige ouder uit te oefenen
Streeft alleen naar een verandering in het ouderlijk gezag en de verblijfregeling als een middel tot wraak op, het straffen van en voortdurende controle te houden over de veilige ouder
Bemiddeling wordt geweigerd of bemiddelingspogingen mislukken
Financieel misbruik
Financiën achtergehouden, wanbeheer of vertragingen in betalingen en van door de rechtbank bevolen terugbetalingen
Blokkeert de toegang tot bankrekeningen en andere financiële middelen of haalt rekeningen (zoals de kindrekening) leeg
Verstoort of brengt sollicitatiegesprekken, het werk of loopbaanontwikkeling van de veilige ouder in gevaar
Misbruik van rechtszaken en vorderingen om de veilige ouder financieel ten gronde te richten
Dwangcontrole
Creëert een gevoel van angst dat alle elementen van het leven van de veilige ouder doordringt
Kleineert, ondermijnt, bekritiseert consequent de veilige ouder om die emotioneel te misbruiken
Manipuleert strategisch familie, vrienden of de wijdere gemeenschap in conflicten met de veilige ouder om de controle te behouden en daaruit voordeel te halen (triangulatie)
Hangt een vals verhaal op om de veilige ouder te laten twijfelen aan zijn realiteit, geheugen en eigen percepties (gaslighting)
Manipuleert het kind om de andere ouder te treffen (oudervervreemding kan hiervan een gevolg zijn)
En het erge is… instanties die misbruik en geweld zouden moeten stoppen, die kinderen zouden moeten beschermen, zien dat onvoldoende in.
En dat leidt tot zeer trieste en ronduit foute beslissingen die een zeer negatieve impact hebben op het leven van de slachtoffers (de beschermende ouder én het kind).
Van secundaire victimisatie gesproken...
Dus ik richt mij nu even tot wie daar als professional mee te maken heeft.
Elk slachtoffer heeft een “miseriemap”
Daarin houden ze al jaren de ellende bij die ze allemaal meegemaakt hebben. Ze kunnen ook beeldmateriaal hebben en geluidsopnames.
KIJK daarin. LUISTER daar naar. Hou een open geest en onderzoek wat men meldt.
Doe aan waarheidsbevinding.
Vaak is de ene ouder in dergelijke gevallen een pathologische leugenaar (ja, hoe hard het ook klinkt, het is de realiteit...) en spreekt de andere netjes de waarheid. Maar voor diegenen die moeten oordelen lijken hun verhalen over elkaar 1 grijze brij waarin beide partijen even erg lijken. Maar niets is minder waar. Doe a.u.b. de moeite om te achterhalen wie wie is en hoe de vork (al jaren) aan de steel zit. Met een open, onderzoekende houding zal je slachtoffers al veel leed besparen.
Verdiep je kennis over trauma en hoe trauma te herkennen
Veel slachtoffers zitten compleet overstuur tegenover een hulpverlener of ze staan zo voor een rechter die de uiterlijke tekenen van trauma niet herkent en het slachtoffer op zijn minst zeer lastig en stuurs vindt. En automatisch, door de weerstand die dat gedrag oproept, wordt er niet goed geluisterd.
Wie is daar het slachtoffer van? Nogmaals het zelfde slachtoffer en het kind dat het probeert te beschermen. Een ouder die niet meewerkt, of doet alsof hij zal meewerken en het uiteindelijk niet doet, zou een grote rode vlag moeten zijn.
De echte slachtoffers zijn diegene die oprecht hulp vragen. Ook al doen ze dat al huilend, roepend en tierend van frustratie en machteloosheid. Trauma verandert mensen in een schijnbare Hulk. Besef dat dergelijk weerbarstig, furieus gedrag daaruit voortkomt. En dat dat trauma ergens vandaan komt. Dat komt echt niet uit de lucht vallen! Dat heeft een reden. Luister naar diegene die voor je zit of staat.
Verdiep je kennis over cluster-B persoonlijkheidsstoornissen
Dat zijn de persoonlijkheidsstoornissen waar controledwang en de lust naar macht te vinden zijn. Diepere kennis daarvan zal je helpen om te onderscheiden wie dader en wie het slachtoffer zijn. Het zit soms in heel subtiele dingen. Want beide ouders zullen hetzelfde zeggen: “ik ben slachtoffer van de ander”. Ze wijzen naar elkaar. Maar de ene liegt dan zonder verpinken en wentelt zich in de slachtofferrol en de ander is het werkelijke slachtoffer. Vergis je niet van slachtoffer. En maak het echte slachtoffer niet nogmaals slachtoffer.
Aan wie het zelf meemaakt, laat dit je niet tegenhouden om de stappen te zetten die JIJ wil zetten voor je gezondheid en je geluk. Jij hebt recht op gezondheid, veiligheid en geluk en je kinderen eveneens. En niemand heeft het recht jullie dit af te nemen.
Moed! En wie hulp wil om te blijven staan in de stormen, weet me te vinden.
Heel hartelijk,
Eva
#postseparationabuse #misbruiknascheiding #clusterB #narcisme #narcistischmisbruik #partnergeweld #familiaalgeweld #macht #controle #dwangcontrole #coouderschap #contraouderschap #hoogconflictscheiding #oudervervreemding #kindermishandeling #hoogconflictpersoonlijkheid #narcisme #narcistischmisbruik #narcismedoorzien #familierechtbanken #hulpverlening #bemiddeling #kinderrechten