Tips voor de omgeving van slachtoffers van narcisme

Ik krijg de vraag wel vaker. "Eva, mijn vriendin was hiervoor samen met een narcist, hoe kan ik tonen dat ik niet zo ben?" of "Eva, mijn mans moeder was een narcist, hoe kan ik hem helpen?" of "Mijn vriendin scheidt van haar narcistische echtgenoot, hoe kan ik haar het beste steunen?"

Het gebeurt niet zelden dat de partner of iemand anders uit de omgeving mij om hulp komt vragen.

Diegene die het narcistisch misbruik meegemaakt heeft, zet om de een of andere reden de stap (nog) niet richting hulp, maar de omgeving wil hem of haar wel graag begrijpen en ondersteunen.

En dat kan ik alleen maar toejuichen, dus ik deel graag mijn inzichten daarover.

Blijf de partner, vriend(in), ... en word geen therapeut

“Blijf in de rol die je nu hebt. Laat iemand anders helpen bij het herstel van narcisme. Maar er zijn ook vanuit jouw rol belangrijke zaken die je kan doen. Meer dan je misschien denkt zelfs...”

Besef dat je niemand kan verplichten om hulp te zoeken.

Hoe frustrerend dat voor jou ook moge zijn, daar aan de zijlijn.

En mensen aanvaarden het niet zomaar dat hun partner, familielid, vriend(in), ... plots even voor "therapeutje" gaat spelen.

De relatie verbetert daar niet door, in tegendeel.

Zeker wanneer je het niet zelf meegemaakt hebt, is de kans groot dat je goedbedoelde raad en poging tot hulp niet gewaardeerd wordt.

En dat is volgens mij wat je niet wil.

Laat dus -ALS je geliefde, vriend(in), ... dat wil, dat is een heel belangrijke voorwaarde- iemand anders hem of haar helpen bij het herstelproces. Als hij of zij dat wil.

Wat ik je wél aanraad om te doen

“Echt begrijpen wat een slachtoffer denkt en voelt, kan alleen wie het zelf beleefd heeft. En dan wens ik niemand toe. Maar met voldoende kennis, begrip, geduld en erkenning, kom je ook al ver wanneer je iemand wil bijstaan.”

• Geloof het slachtoffer. Ook al ken jij diegene die zij een narcist noemen, als een hele toffe, sympathieke peer of als een warme dame die elke week pannenkoeken bakt voor de mensen in het rusthuis. Narcisten misbruiken niet iedereen en het is het bedenkelijke voorrecht van hun slachtoffers om de enigen te zijn die die kant van hen te zien krijgen.

• Informeer je over narcisme. Aan de slachtoffers zelf raad ik het af, omdat het gevaar bestaat dat ze in de "ik wil informatie" fase blijven hangen en wel ebook na ebook over "wat is narcisme en hoe ontstaat het" verslinden (en in hun herstelproces niet verder komen dan dat) maar aan hun omgeving raad ik het zeker aan. En informeer je over complex trauma door narcistisch misbruik, want de kans is groot dat de persoon in kwestie daaraan lijdt, ook al beseft die het zelf niet. Kies een betrouwbare bron, laat de internetgoeroe's voor wat ze waard zijn, en vergaar juiste informatie over hoe narcisten zich gedragen tegenover hun slachtoffer. Welke technieken gebruiken ze? Hoe gaan ze tewerk? Hoe zorgen ze ervoor dat de persoon in kwestie eraan toe is zoals die vandaag is? Een goed begrip van hoe narcisten tewerk gaan is essentieel. In de eerste plaats om te begrijpen wat diegene die je wil bijstaan heeft doorgemaakt, maar ook om te vermijden dat je die persoon triggert door hetzelfde te doen. Met mensen praten die het niet kennen door het zelf beleefd te hebben, doet vaak meer kwaad dan goed. Een basisbegrip kan de echte ervaring niet vervangen, maar die echte ervaring wens ik niemand toe...

• Geduld. Wil hij of zij er niet direct over praten? Begrijp dat ook. Het kan goed zijn dat jij hen heel graag wil beter maken. Of dat je er heel graag een relatie mee wil. Maar je kan niks overhaasten. En zeker geen mensen. Loskomen van narcisme is een proces. En een proces heeft tijd nodig. Dus als je de persoon in kwestie echt wil helpen, heb geduld en geef ruimte. Wees een veilige plek. Geen plek waar hij of zij onder druk gezet wordt om ook maar iets te doen of te zijn. Het mag niet voelen alsof de persoon in kwestie moet veranderen. Het mag niet voelen alsof er een doel is om naartoe te werken.

• Luisteren, luisteren, luisteren. Wanneer hij of zij er over wil praten met je, dan ziet die jou als veilig. Dat is heel veel... En dat kan gerust om 4u 's nachts zijn, het uur waarop veel mensen die onder chronische stress staan, wakker schieten. En met "luisteren" bedoel ik écht luisteren. Actief luisteren. Begrip tonen, niet gewoon "ik begrijp het" zeggen. Tenzij je het zelf meegemaakt hebt, kan je het wel niet volledig begrijpen, maar je kan wel valideren en erkennen waar hij of zij mee worstelt. Die gedachten en gevoelens lijken dan misschien wel niet rationeel, het is wel hun realiteit. En je mag ervan uitgaan dat het geen prettige realiteit is...

• Wees blij met hele kleine stapjes. Verwacht niet teveel. Verwacht eigenlijk niets. Verwachtingen creëren druk. En druk is iets dat slachtoffers absoluut kunnen missen. Wees blij met elk stapje in de goeie richting. Maar besef tegelijk ook heel goed dat herstellen geen lineair proces is. Dat is geen trein van A naar B. Er is geen verwachte aankomsttijd, noch een voorspelbare route. Het is een roetsjbaan in een zeer eng, onaangenaam pretpark voor diegene die in het wagentje zit...

Ik hoop dat deze tips helpen om diegene waar je van houdt bij te staan in hun herstel.

Als ik ergens bij kan helpen, dan hoor ik het graag. Veel moed! Voor alle betrokkenen.

#narcisme #helpen #herstelproces #coaching #training #narcistischmisbruik #trauma