De gevaarlijke mythe dat liefde partnergeweld rechtvaardigt

Partnergeweld is een wijdverspreid probleem dat veel vrouwen (en rechtstreeks en onrechtstreeks hun kinderen) treft. Toch zijn er veel slachtoffers die het geweld dat ze thuis meemaken minimaliseren of zelfs volledig ontkennen.

Eén op de drie vrouwen wereldwijd heeft te maken met fysiek of seksueel geweld door een partner, volgens de Wereldgezondheidsorganisatie.

Dat betekent dat er in jouw straat, op je werk, in je vriendenkring vrouwen zijn die elke dag in angst leven. Toch spreekt slechts 13,9% van deze vrouwen erover of dient klacht in.

Als voormalig slachtoffer van partnergeweld en professional in dit vakgebied, ben ik het fundamenteel oneens met de stilte die dit onderwerp omhult.

Ik geloof stellig dat de mythe "als je van iemand houdt, verdraag je alles" gevaarlijker is dan het geweld zelf.

Deze mythe houdt vrouwen gevangen in dodelijke situaties.

Ze rechtvaardigt minimalisering, ontkenning en vooral: stilte.

Het wordt tijd dat deze destructieve denkwijze definitief tot het verleden behoort.

Minimalisering is geen bescherming, maar zelfbedrog

"Het valt wel mee."

"Hij was gestrest."

"Iedereen heeft wel eens ruzie."

Deze zinnen heb ik zelf ook uitgesproken. Minimalisering voelt als bescherming - tegen de harde waarheid, tegen de gevolgen, tegen de schaamte. Maar het is pure zelfmisleiding.

Uit Belgisch onderzoek blijkt dat verbaal geweld de meest voorkomende vorm is (41,5%), gevolgd door intimidatie (22%) en fysiek geweld (15%).

Deze cijfers laten zien hoe geweld escaleert. Wat begint met vernedering en bedreiging, eindigt vaak in fysiek letsel. Of erger.

Door geweld te minimaliseren, geven we de dader toestemming om door te gaan.

We bevestigen zijn verhaal dat het "niet zo erg was" of dat we het "verdienden".

Sterker nog: onderzoek toont aan dat minimalisering juist leidt tot meer en ernstiger geweld.

Ik zie het dagelijks in mijn werk met slachtoffers.

Vrouwen die maandenlang volhouden dat het "eigenlijk best meevalt" en uiteindelijk in het ziekenhuis belanden. Ik heb het zelf -gelukkig- nog niet meegemaakt met cliënten, maar anderen eindigen op het kerkhof.

De realiteit is hard maar helder: geweld stopt nooit vanzelf. Het escaleert altijd.

Je kinderen lijden altijd mee - zonder uitzondering

"Maar de kinderen hebben niks gemerkt."

Dit is misschien wel de gevaarlijkste leugen die moeders zichzelf vertellen.

In mijn jaren ervaring met gezinnen in crisissituaties heb ik nog nooit een kind ontmoet dat "niks had gemerkt".

Kinderen voelen spanning. Ze hebben heel fijne voelsprieten.

Ze horen gefluister, zien behuilde ogen, merken gespannen stiltes.

Zelfs baby's reageren op stress in de omgeving met slaapproblemen en veel huilen.

Onderzoek bewijst dat kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld dezelfde traumasymptomen ontwikkelen als kinderen die zelf mishandeld worden.

De gevolgen zijn verwoestend.

Deze kinderen hebben 750% meer kans om later zelf in gewelddadige relaties terecht te komen.

Ze ontwikkelen angststoornissen, depressies en gedragsproblemen.

Hun schoolprestaties lijden eronder.

Ze leren dat liefde gepaard gaat met pijn en dat geweld normaal is in relaties.

Als moeder probeer je je kinderen te beschermen door te blijven.

Maar juist door te blijven, beschadig je hen het meest.

Kinderen hebben geen "intact gezin" nodig - ze hebben veiligheid nodig.

Een alleenstaande moeder in een veilige omgeving is altijd beter dan een "compleet" gezin waar eender welke vorm van geweld heerst.

Financiële afhankelijkheid is geen vonnis van levenslang

"Ik kan niet weg, ik heb geen geld."

Deze zin hoor ik wekelijks.

Financiële afhankelijkheid is inderdaad een reële barrière.

Veel daders controleren bewust alle financiën, zorgen dat hun partner geen eigen inkomen heeft, isoleren haar van familie en vrienden die zouden kunnen helpen.

Maar hier is wat veel vrouwen niet weten: er bestaat hulp voor slachtoffers van huiselijk geweld. Van tijdelijke opvang tot hulp bij het vinden van werk, van juridische bijstand tot kinderopvang - er zijn systemen die je helpen een nieuw leven op te bouwen.

Ja, het zal moeilijk zijn.

Ja, je zult waarschijnlijk minder comfort hebben dan nu.

Maar wat is dat waard als je 's nachts rustig kunt slapen?

Als je kinderen niet meer hoeven te schrikken van elke deur die dichtslaat?

Ik ken vrouwen die van een villa verhuisden naar een eenkamerappartement en zeggen dat het de beste beslissing van hun leven was.

De cyclus doorbreken vereist moed, geen perfecte omstandigheden

"Ik wacht tot de kinderen ouder zijn."

"Ik ga weg als ik een beter plan heb."

"Misschien verandert hij nog."

Deze uitsteltactieken zijn begrijpelijk maar dodelijk gevaarlijk.

De cyclus van geweld - spanning, explosie, goedmaken - herhaalt zich altijd.

De rustige periodes worden korter, het geweld wordt erger.

De zich herhalende cyclus van geweld. Herken jij dit in jouw relatie?

Niet-fatale verwurging, waarbij de pleger je keel dichtknijpt, verhoogt het risico op femicide met 750%. En het kan tot ernstige complicaties zoals beroertes leiden, tot 20 jaar na het incident.

Elk incident na zo'n niet-fatale verwurging kan het laatste zijn...

..............

Er bestaat geen perfect moment om te vertrekken.

Er zal altijd een reden zijn om te blijven.

De school van de kinderen, financiële zorgen, hoop op verandering, angst voor represailles.

Maar elke dag wachten is een dag dichter bij een mogelijk tragisch einde.

In mijn ervaring zijn vrouwen die de sprong wagen altijd sterker dan ze dachten.

Ze vinden kracht die ze niet wisten te bezitten.

Ze bouwen een netwerk op, vinden hun stem terug, ontdekken wie ze werkelijk zijn buiten die gewelddadige relatie.

De perfecte omstandigheden komen nooit. Maar moed kun je vandaag nog vinden.

(Als je wil, help ik je graag zoeken.)

Liefde en geweld sluiten elkaar uit

Hier is mijn standpunt in één zin: echte liefde doet geen pijn. 

Punt.

Geen uitzonderingen.

Geen "maar hij houdt wel van me".

Geen"hij doet het alleen als hij gestrest is".

Geen "hij is alleen zo als hij gedronken heeft".

Geen "het gebeurt enkel als hij drugs genomen heeft".

Liefde respecteert grenzen.

Liefde bouwt op, breekt niet af.

Liefde creëert veiligheid, geen angst.

Wat jij ervaart is geen liefde - het is een traumaband, verslaving aan intermitterende versterking, Stockholm syndroom.

Die intense gevoelens die je hebt? Die zijn echt.

Maar ze zijn niet het resultaat van liefde - ze komen voort uit trauma.

Hersenen van slachtoffers van langdurig misbruik tonen dezelfde patronen als die van drugsverslaafden.

Je bent letterlijk verslaafd geraakt aan de cyclus van pijn en verzoening.

Echte liefde voelt anders.

Het voelt veilig, rustig, stabiel.

Het geeft energie in plaats van dat het je uitput.

Het motiveert je om te groeien, niet om je klein te maken.

De keuze is altijd de jouwe

Na jaren ervaring in dit veld weet ik één ding zeker: niemand kan een vrouw dwingen om een gewelddadige relatie te verlaten. Die beslissing moet ze zelf nemen. Maar wat ik wel kan doen, is de waarheid vertellen.

Die waarheid is pijnlijk maar bevrijdend: jij bent niet verantwoordelijk voor zijn geweld, maar je bent wel verantwoordelijk voor je eigen veiligheid.

Je kinderen rekenen op jou.

Je toekomstige zelf rekent op jou.

Je bent sterker dan je denkt.

Je verdient beter dan dit.

En er zijn mensen die je willen helpen - je hoeft het niet alleen te doen.

De vraag is niet óf je vertrekt, maar wanneer.

Want vroeg of laat eindigt elke gewelddadige relatie.

De vraag is of jij die afloop zelf bepaalt, of dat het geweld die keuze voor je maakt.

Doorbreek de stilte. Doorbreek de cyclus.

Heb je hulp nodig? Neem contact op met de gratis hulplijn 1712 of chat anoniem op [www.1712.be]. Je bent niet alleen.

En je bent natuurlijk ook bij mij van harte welkom voor ondersteuning, begeleiding en therapie.

Met warmte,

Eva