Hulp bij oudervreemding, ouderverstoting en contactherstel
Waarom contact houden met je kind?
Een waargebeurd verhaal van een vrouw die als kind vervreemd raakte van haar vader, en haar ervaringen deelde met Amy Baker.
Ze vertelde dat haar vader na de scheiding elke zondag langskwam.
Elke week reed hij naar het huis van haar moeder, parkeerde zijn auto, liep naar de voordeur en klopte aan.
Achter die deur stonden haar moeder, haar plusvader, zijzelf en haar broers en zussen. Ze deden nooit open.
Zij kreeg nooit de kans om haar vader te zien. Sterker nog, samen met haar broers en zussen riep ze door de deur: “Ga weg!” en lieten ze hem weten dat ze hem niet wilden zien en niet naar buiten zouden komen.
Na verloop van tijd hield haar vader op met komen.
Dat is begrijpelijk.
Vanuit zijn standpunt leek het zinloos geworden.
Waarom zou hij nog die rit maken in de hoop zijn kinderen te zien? Waarom zou hij telkens aanbellen, alleen om opnieuw afgewezen en teleurgesteld te worden?
Voor hem voelde het als een nederlaag.
Toen de vrouw, inmiddels volwassen, gevraagd werd hoe het voor haar was toen haar vader op een dag niet meer kwam, vertelde ze dat ze geschokt was.
Ze had nooit gedacht dat haar afwijzing ertoe zou leiden dat haar vader de moed zou opgeven. Voor haar was die klop op de deur het belangrijkste van het hele bezoek.
Ze wist dat ze toch niet naar buiten mocht, dat haar moeder en stiefvader nooit zouden toestaan dat ze haar vader zou zien.
Voor haar betekende de klop op de deur alles: het was een teken van de aanhoudende liefde van haar papa.
De klop was voor haar de boodschap zelf, het bewijs dat hij haar niet had opgegeven en van haar hield.
Net zoals jouw pogingen om contact te houden met je kind, een boodschap zijn dat jij niet opgeeft.
Kinderen kunnen – bewust of onbewust – de indruk krijgen dat het normaal is om mensen uit hun leven te sluiten. Die boodschap kan van de andere ouder komen, van vrienden, van een coach, partner, therapeut, of zelfs uit boeken en films.
Misschien ben jij wel de enige in het leven van jouw kind die laat zien dat de relatie wél de moeite waard is, hoe moeilijk het ook is, en dat het belangrijk is om daarvoor moeite te blijven doen.
Als jij niet degene bent die het initiatief neemt om contact te blijven zoeken, wie dan wel?
Jij bent degene die het vuur brandend houdt – voor jullie band, en misschien zelfs voor de manier waarop je kind later relaties aangaat.
Als jij het vuur niet vasthoudt, wie dan wel...
Begeleiding naar contactherstel bij de verschillende fases van (groot)ouderverstoting en oudervervreemding
Is het contact met je minderjarige of volwassen (klein)kind verbroken of ernstig verstoord?
Je bent niet alleen.
Veel (groot)ouders ervaren oudervervreemding of contactbreuk en zoeken naar manieren om het contact te herstellen.
Ik bied professionele begeleiding en ondersteuning aan (groot)ouders die weer verbinding willen maken met hun kind of kleinkind.
Samen onderzoeken we wat jij zelf kunt doen om het contact te verbeteren of te herstellen, stap voor stap en op een manier die past bij jouw situatie.
Contactverlies ontstaat vaak door complexe oorzaken, zoals conflicten binnen het gezin, scheiding, misverstanden of pijn uit het verleden.
Door deze redenen goed te begrijpen, zetten we de eerste stap richting duurzaam contactherstel.
Je krijgt praktische handvatten, inzicht in het proces en persoonlijke begeleiding op maat.
Wil je weer in verbinding komen met je (klein)kind?
Neem gerust contact op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.
Ouderverstoting?
Oudervervreemding?
Ouderonthechting?
Een (dreigende) breuk in de relatie met je minderjarige of volwassen (klein)kind is een van de meest pijnlijke ervaringen die je als (groot)ouder kunt meemaken.
Toch is er hoop: door inzicht te krijgen in de beeldvorming rondom de breuk, kun je de eerste stap zetten naar herstel.
Waarom beeldvorming zo belangrijk is
Elke situatie is uniek. Contactverlies kan ontstaan door miscommunicatie, verschillende verwachtingen, invloeden van buitenaf, ...
Het is belangrijk om deze oorzaken te (h)erkennen, zodat je gericht kunt werken aan herstel van de ouder-kind relatie.
Diagnostiek en feitenonderzoek naar welke dynamiek er speelt, valt binnen mijn ervaring en expertise.
Als het gaat om ouderverstoting kan ik nagaan of er sprake is van een milde, een matige of een ernstige vorm, en of het gaat om een pure of een hybride vorm.
Dit is belangrijk om de juiste hulpverlening of eventueel juridische stappen voor te stellen.
Het is nooit te laat om de eerste stap te zetten naar herstel.
Ik help je daar graag bij.
Ouderverstoting herkennen
Je hebt jarenlang voor je kind gezorgd, gelachen, geknuffeld, getroost. En dan ineens: stilte. Vijandigheid. Een muur van afwijzing. Zonder duidelijke of aannemelijke reden.
Ouderverstoting is een psychologisch fenomeen waarbij een kind zich sterk verbindt met de ene ouder en de andere volledig afwijst, zonder geldige reden zoals mishandeling of verwaarlozing.
Het gebeurt vaak in het kader van een scheiding of vechtscheiding.
En het laat diepe sporen na – voor het kind én de afgewezen ouder.
Hoe herken je ouderverstoting?
De 8 typische kenmerken bij het kind (volgens o.a. Amy Baker, Gardner en Warshak):
-
Een actieve campagne van afwijzing en denigratie
Het kind praat negatief over één ouder en kleineert hem/haar actief.
-
Triviale of onlogische redenen voor de afwijzing
De uitleg van het kind is overdreven of staat niet in verhouding tot de vijandigheid.
-
Zwart-wit denken: de ene ouder is helemaal goed, de andere helemaal slecht. Er is geen nuance of ambivalentie in het oordeel van het kind.
-
“Ik heb dit zelf beslist” (Independent thinker-fenomeen)
Het kind beweert dat het zelf tot deze mening kwam, zonder beïnvloeding.
-
Reflexmatige steun aan de favoriete ouder
Het kind kiest altijd automatisch partij voor de ouder waarmee het verbonden is.
-
Geen schuldgevoelens tegenover de afgewezen ouder
Zelfs bij kwetsende uitspraken of daden ervaart het kind geen wroeging.
-
Gebruik van geleende scenario’s of volwassen taal
Het kind gebruikt woorden of argumenten die duidelijk van de andere ouder komen.
-
Uitbreiding van de vijandigheid naar de hele omgeving van de afgewezen ouder
Niet alleen de ouder zelf, maar ook diens familie, nieuwe partner of zelfs huisdieren worden afgewezen.
Belangrijk: deze signalen moeten in samenhang worden bekeken. Eén kenmerk op zich betekent niet automatisch ouderverstoting. Goede diagnostiek is essentieel.
Ouderverstoting kent gradaties: mild, matig en ernstig
Volgens o.a. Richard Warshak en William Bernet kan ouderverstoting in drie niveaus voorkomen:
Milde ouderverstoting
-
Het kind toont enige weerstand, maar is bereid contact te hebben met de afgewezen ouder.
-
Er is nog ruimte voor herstel via bemiddeling of begeleiding.
-
Vaak onbewust beïnvloed gedrag.
Interventie is vaak succesvol en herstel gaat relatief vlot.
Matige ouderverstoting
-
Het kind verzet zich heviger tegen contact, maar kan nog bereikt worden.
-
Er is sprake van duidelijke beïnvloeding door de andere ouder.
-
Conflicten escalerend, communicatie geblokkeerd.
Professionele hulp en structuur zijn nodig om herstel mogelijk te maken.
Ernstige ouderverstoting
-
Het kind weigert elk contact.
-
Er is een complete breuk zonder rationele verklaring.
-
Alle 8 kenmerken zijn aanwezig, vaak intens.
-
Soms liggen onderliggende factoren mee aan de basis, zoals psychopathologie, trauma of dwingende controle van de beïnvloedende ouder.
Een intensief, gespecialiseerd traject is nodig.
Wist je dit over ouderverstoting?
Ouderverstoting is geen fase. Het is een vorm van relationele beschadiging.
Zonder tijdige en correcte aanpak kan het levenslange gevolgen hebben voor het kind:
-
Angstproblemen
-
Moeite met intimiteit
-
Laag zelfbeeld
-
Trauma en identiteitsverlies
Wat kun jij doen?
-
Herken je deze signalen? Wacht niet af! Te passief zijn, is een veelgemaakte fout.
-
Ben je professional? Leer de signalen herkennen.
-
Werk je in de hulpverlening of justitie? Gebruik net als ik risicotaxatie-instrumenten zoals MASIC en NICHD.
Ouderverstoting vraagt om moedige, vroegtijdige en duidelijke interventie. Kinderen verdienen beide ouders – én bescherming tegen psychologische manipulatie.
Wat is ouderverstoting?
Dr. Amy J. L. Baker legt het zeer duidelijk uit in dit filmpje.
Ouderverstoting door de ogen van specialisten
(Parental Alienation Study group)
Wat is er nodig om ouderverstoting te (h)erkennen?
Dr. Steven G. Miller slaat nagels met koppen.
Wat als alles verloren lijkt?
Is een contactbreuk toch ontstaan en lijken alle opties uitgeput?
Dan begeleid ik je bij:
-
Ouder blijven op afstand
-
Het helen van je eigen kwetsuren
-
De drempel voor je kind zo laag mogelijk maken om terug te keren
-
“Zaadjes planten” voor toekomstig contactherstel, zoals het schrijven van een brief aan je kind die de juiste snaren raakt
-
Leren aanvaarden dat de situatie nu is zoals die nu is
-
Herstel van contact op korte én lange termijn
-
Aandacht schenken jouw menselijke basisbehoeften
-
Andere aspecten van jouw leven aandacht schenken
Voorkomen is makkelijker dan genezen
Voorkomen van een contactbreuk is écht makkelijker dan genezen.
Met tijdige ondersteuning kun je ouderverstoting en contactbreuk voor zijn, en werken aan een gezonde ouder-kind relatie.
Wil je weten wat jij kunt doen om ouderverstoting te voorkomen of contact te herstellen?
Neem gerust contact op voor een vrijblijvend gesprek.
Samen zorgen we voor het welzijn van jouw kind.
Gevolgen voor het kind van ouderverstoting
Gevolgen van chronische conflicten tussen de ouders
-
Er is sprake van een langdurige stressperiode
-
De ouders (één of allebei) hebben hierdoor minder aandacht voor het kind (zijn eerder bezig met de ex-partner dan met opvoedkundige keuzes)
-
De ouders (één of allebei) worden strenger of net minder streng
-
Het kind leert dat ruzies niet worden opgelost
-
Het kind heeft de neiging tot zelfbeschuldiging
-
De hechting van het kind staat onder druk
-
Het kind krijgt nauwelijks de kans om de scheiding te verwerken
Gevolgen contactbreuk op korte termijn
-
Het kind voelt zich onrustig en onderdrukt de stress naar aanleiding van het loyaliteitsconflict en het "moeten kiezen"
-
Het kind wordt voortijdig beslisser en krijgt ongepaste verantwoordelijkheden (kiezen tussen ouders)
-
Hierdoor kan een generalisatie optreden ten aanzien van andere keuzes, met gedragsproblemen als gevolg (internaliserend of externaliserend)
-
Het kind wordt zich bewust van eigen macht, bespeelt hierdoor de ouders en/of stelt irreële eisen
Gevolgen contactbreuk op lange termijn
-
Splitsen, splijten of splitting: een afweermechanisme waarmee het kind situaties of mensen als helemaal goed of helemaal slecht beschouwt (zwart-wit denken, alles-of-niets denken), het onvermogen om positieve en negatieve kanten te integreren tot 1 geheel, om nuance/ de middenweg te zien
-
Verstoorde relaties
-
Intens zelfdestructief gedrag
-
Ofwel ijzersterke overtuigingen hebben (onveranderlijk) ofwel de neiging om te slaan van het ene op het andere moment
-
Een beschadigde identiteit door eenzijdige identificatie met één ouder
-
Eenzaamheid
-
Suïcide
-
Wantrouwen door problemen met hechting
-
Gedragsproblemen (boosheid, manipulatie), psychosomatische problemen, depressie, schaamte, angst, middelenmisbruik
-
Zelf vaker scheiden
-
Disfunctionele vaardigheden om met spanning om te gaan
-
Minder hoge opleiding of carrière (niet in staat zich overeenkomstig mogelijkheden te ontplooien)
-
Intergenerationele contactbreuken
Bronnen: Adviesrapport expertteam ouderverstoting en complexe omgangsproblematiek (januari 2021) & Ed Spruijt – wie het volledige rapport wil raadplegen kan het hier vinden.
Voorkomen van ouderverstoting is makkelijker en goedkoper dan genezen
Kinderrechten staan onder druk
Ik ben gepassioneerd pleitbezorger voor de veiligheid en het welzijn van kinderen.
Daarom ging ik in op de uitnodiging van De Morgen en werkte ik mee aan dit artikel.
Hoe meer mensen zich bewust zijn van ouderverstoting, hoe beter.
Ik ben van mening dat elk kind het recht heeft om geliefd te worden door zowel de ouders als hun bredere familie, als dit veilig is.
Ik beschouw de psychologische manipulatie van kinderen die hen dwingt om een anders liefhebbende en voldoende goede, veilige ouder en/of grootouder af te wijzen als bijzonder schadelijk voor kinderen, zowel op korte als op lange termijn.
Dat is kindermishandeling en een vorm van partnergeweld.
Wil je hulp? Maak een afspraak!