Wat jij kan doen om een verstoten ouder een hart onder de riem te steken
De kans is groot dat je iemand van nabij kent, in je familie- of vriendenkring die geconfronteerd wordt met oudervervreemding, ouderverstoting.
Parental Alienation Syndrome (PAS) is een term die in 1985 door kinderpsychiater Richard Gardner werd geïntroduceerd om een kenmerkende reeks gedragingen bij kinderen te beschrijven, waaronder het tonen van extreme maar ongegronde angst, gebrek aan respect of vijandigheid jegens een ouder.
M.a.w. de verstotende ouder manipuleert het kind zodanig dat het een ongronde angst, gebrek aan respect of vijandigheid tegenover de andere, de verstoten ouder ontwikkelt.
Over het fenomeen zelf kan je meer lezen in dit blogartikel.
De pijn van de verstoten ouder
Wie het meemaakt, zit met een pijn die recht naar zijn ziel gaat.
Ik kan mij niet voorstellen dat er veel grotere pijnen bestaan voor ouders dan verstoten worden door het eigen kind. En voor geen enkele gegronde reden dan nog.
Een onrechtvaardigheid die haar gelijke niet kent.
Deze ouders vechten een onzichtbare en ongelijke strijd om een band met hun kinderen te behouden, terwijl die kinderen traag maar zeker als wapens tegen hen gebruikt worden.
Ze vinden zelden steun bij het gerecht omdat oudervervreemding bijzonder moeilijk te bewijzen valt.
Vaak voelen deze ouders zich geïsoleerd en alleen.
Ze verliezen vrienden in de scheiding zelf.
Ze verliezen er in de "strijd die maar niet opgelost geraakt" en vrienden zien de dynamiek die speelt tussen de ex-partners niet voor wat ze is.
Ze verliezen vrienden die in de zielige verhalen van de ex-partner meestappen.
Ze verliezen vrienden die niet meer weten hoe te reageren of die niet omkunnen met de ellende...
“Vroegere vrienden stappen soms zover mee in een situatie die ze maar door één lens zien, de lens van de manipulatieve ouder, dat ze zelfs tegen de andere ouder gaan getuigen bij politie en rechtbank...”
En het is ook een beetje zoals bij een zware ziekte.
In het begin zegt men wel "je moet maar bellen, ik ben er voor je", maar het supportsysteem valt steeds meer in duigen.
Het is een eenzaam gebeuren.
Wat jij kan doen
Ga er niet van uit dat je voelt of begrijpt wat de verstoten ouder ervaart. Ouderverstoting is een vieze, vuile loopgravenoorlog. Er zijn eigenlijk geen winnaars, behalve het ego van de verstotende ouder. Een ouder die zo manipulatief is, dat hij in staat is om het rechtssysteem, hulpverlening, familie en vrienden voor zijn kar te spannen. Zeg gerust: "ik kan me niet voorstellen hoe het moet voelen om in jouw schoenen te staan, maar ik weet dat het ongelofelijk veel pijn moet doen."
Neem ook niet aan dat "het gerecht dat wel goed onderzoekt en inschat". Tenzij je zelf ervaring hebt met dergelijke zaken bespaar je vriend(in) je gerechtelijk of ander advies. Rechters zijn meestal ziende blind voor oudervervreemding. En voor persoonlijkheidsstoornissen. De verstoten ouder vecht voor de ziel van zijn kinderen. Ja, vecht, en het rechtssysteem interpreteert dat "de ouder vecht tegen de andere ouder". Gerecht en hulpverlening doen ook bijzonder weinig om dergelijke situaties tijdig te ontmijnen. Als er al ingezet wordt, dan is het op herstel, niet op preventie. Ook al schreeuwt de ouder die het van kilometers ver ziet aankomen het van de daken... Toon begrip voor de kwaadheid en de frustratie van de verstoten ouder hierover, begrip en erkenning doen veel.
Neem niet aan dat er 2 situaties gelijk zijn. Er is nog veel te weinig kwalitatief en kwantitatief onderzoek naar gebeurd, maar in een studie van Wilfrid von Boch-Galhau uit 2018 werden 97 ouders onderzocht. Er werden in die kleine groep al 66 verschillende strategieën geïdentificeerd, dus evenveel verschillende soorten strijd. Hou dat in gedachten. Bewaak liever dat je vriend(in) goed voor zichzelf zorgt in deze situatie dan raad te geven.
Wees je ervan bewust dat dit energie vreet. Je vriend(in) heeft heel waarschijnlijk niet altijd de energie of de zin om samen iets te doen. Activiteiten die jou heel normaal lijken en die vroeger heel normaal waren, zijn nu bergen om te beklimmen ter grootte van de Himalaya. Ook al zou het hem of haar misschien echt wel goed doen om er eens uit te zijn, dat is soms gewoon niet mogelijk. Neem het hem of haar alstublieft niet kwalijk. En blijf vooral contact houden. Laat weten dat je er bent wanneer hij of zij klaar is om iets samen te doen. Vraag je vriend(in) wat hij of zij aankan en wil. Hoe je er best kan zijn voor hem of haar. Wat hij of zij van je nodig heeft. En dat breng me bij 5.
Wees er duidelijk wel, of duidelijk niet. Het laatste wat ouders in een dergelijke slopende situatie nodig hebben, zijn oppervlakkige, betekenisloze vriendschappen. Deze ouders hebben letterlijk al hun energie nodig om de band met hun kinderen te proberen redden, te blijven zorgen voor brood op de plank, dat de rekeningen op tijd betaald worden, dat het huishouden niet instort en zeer zeker om te zorgen dat ze zelf niet instorten. Het is wankelen op een slappe koord zonder veiligheidsnet. Jij kan helpen door een keuze te maken. Als je de rol van klankbord en steun en toeverlaat niet ziet zitten, om wat voor reden dan ook, dat is je recht, maar maak dan ook die keuze. Wees een goeie vriend(in) of wees er geen. Gebrek aan commitment van vrienden maakt het gevoel van eenzaamheid enkel maar groter, duidelijkheid is ook wat waard.
Ouderverstoting is een vieze, vuile, uitputtingsslag.
Het is de missie van de verstotende ouder om de andere ouder kapot te maken.
De kinderen zijn pionnen op zijn (of haar) schaakbord. De verstoten ouder moet zonder stukken spelen op een onzichtbaar bord.
Geloof me, echte vrienden zijn een welkom vangnet.
Heb je hier vragen over? Bel me, schrijf me!
Eva